MMC Magazine

Skarbiec Japonii, kopalnia szczycąca się największą w historii produkcją złota

Jeden z korzeni Mitsubishi Materials sięga miasta Sado City w prefekturze Niigata. Wyspa Sado pojawia się w zbiorze opowiadań Konjaku-monogatari-shū (Opowieści o rzeczach dawnych) napisanym pod koniec okresu Heian oraz w Zeami Kintosho (Księdze Złotej Wyspy) i była znana od czasów antycznych jako „Złota Wyspa”. Kopalnia Sado, która należała do rodziny cesarskiej, została sprzedana w 1896 roku przedsiębiorstwu Mitsubishi Goshi Kaisha i od tej pory wspierała rozwój japońskiego przemysłu dzięki największej w historii Japonii produkcji złota. W artykule tym przedstawiamy historię kopalni złota Sado oraz rozwój technologii wydobycia.

Gorączka złota we współczesnej Japonii

Historyczna kopalnia złota Sado oddalona jest od Tokio o około 4 godzin jazdy koleją Shinkansen albo wodolotem. Kopalnia położona na wyspie Sado, w zachodniej części prefektury Niigata kryje około 
400 km tuneli (tyle ile wynosi odległość między Sado a Tokio) i jest znana jako największa kopalnia złota i srebra w Japonii. Można tam znaleźć różne urządzenia górnicze, którym przyznano status obiektu kultury o znaczeniu narodowym, zabytku historycznego bądź dziedzictwa modernizacji przemysłowej. Uważa się, że historia kopalni złota Sado sięga 1601 roku, kiedy trzej spekulanci poszukujący srebra w kopalni Tsurushi w Aikawa odkryli wśród srebra nową żyłę złota. W 1603 roku szogun Tokugawa Ieyasu przejął bezpośrednią kontrolę nad Sado zaraz po zwycięstwie w bitwie pod Sekigaharą. Jako zarządcę kopalni mianował natychmiast Okubo Nagayasu, jako że ten pochodził z miasta Kai i znał się na wydobyciu złota. Pod zarządem Okubo rozpoczęła się eksploatacja kopalni, począwszy od największej żyły Aoban, poprzez żyłę Dohyu eksploatowaną metodą odkrywkową, a następnie Ohkiri i Torigoe. W szczytowym okresie, 
w pierwszej połowie XVII w., w kopalni wydobywano 400 kg złota i 40 ton srebra rocznie. Kopalnia Sado stała się nagle największą kopalnią złota i srebra w Japonii, wywołując gorączkę złota. 
Od tamtej pory przez około 270 lat, aż do końca okresu Edo, wydobyto łącznie 41 000 kg złota, które stanowiło wsparcie finansowe dla szogunatu Tokugawa. 

Szybki wzrost wydobycia dzięki rozwojowi technologii górniczych i przejęcie przez Mitsubishi

Kopalnia Sado stała się słynna, ale mniej więcej od połowy okresu Edo wydobycie spadło, co w 1869 roku skłoniło władze Meiji do wysłania do kopalni inżyniera z Zachodu w celu zbadania sytuacji. 
W efekcie w 1877 roku wybudowano młyn rudy przy użyciu zachodnich technologii oraz szyb Ohdate, pierwszy szyb wydobywczy w stylu zachodnim, jaki zastosowano w japońskiej kopalni minerałów. Oprócz tych urządzeń celem władz było zdobycie zachodniej waluty, a co za tym idzie modernizacja kopalni i zapewnienie sobie korzyści finansowych. Ponadto w roku 1885 nowe władze Meiji podjęły próbę zwiększenia produkcji kopalni Sado w ramach przygotowań do przejścia na nowoczesny system monetarny oparty na złocie. 
Oshima Takato, mianowany na dyrektora kopalni Sado, uruchomił następnie kilka nowych urządzeń, w tym szyb Takato i młyn flotacyjny Kitazawa, w którym wykorzystano niemiecką technologię, oraz rozbudował port Oma. 
W 1890 roku otwarto także szkołę górniczą w celu promowania rozwoju krajowej technologii wydobycia oraz wdrożono szereg zasad dotyczących kształcenia kadr górniczych w Japonii. Następnie w 1896 roku, kopalnia Sado została sprzedana przedsiębiorstwu Mitsubishi Goshi Kaisha (poprzednikowi Mitsubishi) i rozpoczęła okres dynamicznego rozwoju wraz z kopalnią Ikuno. 
Dzięki mechanizacji kopalni polegającej między innymi na automatyzacji systemów energetycznych firmie Mitsubishi udało się podnieść wydobycie do poziomu porównywalnego z rekordowym okresem Edo.  W drugiej połowie okresu Meiji w kopalni wydobywano znacznie ponad 400 kg złota rocznie. Przez 93 lata działalności zarządzana przez Mitsubishi kopalnia wyprodukowała 33 000 kg złota, w znacznej mierze dzięki opracowanym przez Mitsubishi nowoczesnym technologiom wydobycia i przetwarzania rudy.

Długa historia kopalni złota Sado

Historia kopalni złota Sado, największej kopalni złota w Japonii, zakończyła się wraz z zamknięciem działalności w roku 1989 po wydobyciu łącznie 78 000 kg złota i 2300 ton srebra. Dzisiaj obiekt jest udostępniony zwiedzającym jako zabytek historyczny (zarządzany przez Golden Sado Inc.) i ubiega się o wpisanie na Listę Światowego Dziedzictwa Kultury. Choć obecnie zamknięta, kopalnia Sado nadal służy jako świadectwo 400 lat historii technologii wydobywczych i systemów produkcji.